Teoriye göre, 5 temel alanda büyüme gerçekleşiyor;

·      Hayatın takdir edilmesi; karşılaşılan korku ve kayıplar sahip olduklarımızı takdir etmemize yol açabilir.

·      Diğer kişilerle ilişkilerdeki olumlu değişimler; beraber bir kriz yürütmek kişilerarası ilişkileri güçlendirebilir, bağınızı kuvvetlendirebilir.

·      Hayatta yeni imkanlar, seçenekler; eski alışkanlıklarınızı değiştirmek, hayatınızda yeni seçenekler yaratmak isteyebilirsiniz.

·      Kişisel güçlenme; travmatik deneyimi nasıl atlattığınızı düşünmek kendinize olan inancınızı artırabilir ve daha güçlü hissetmenize yardımcı olabilir.

·      Manevi değişimler; hayattaki kararlarınızı sorgulayabilir, anlamsal cevaplar arayabilir, daha etik tercihler yapmaya yönelebilirsiniz.

Araştırmalar gösteriyor ki travmatik deneyimlere maruz kalan her birey psikolojik büyüme göstermiyor. Yine de bu deneyimlere maruz kalan kişilerin yarısının travma sonrası büyüme gösterebileceği tahmin ediliyor. Yeni deneyimlere açıklık ve dışadönüklük gibi bazı kişilik özellikleri de travma sonrası büyümeyi kolaylaştırıyor. Bazı terapistler travma sonrası büyümeye yardımcı olacak sistemler öneriyor: 

1-    Eğitim; yaşanan travmatik deneyim ve etkilerine dair bilgilenmek

2-    Duygu düzenleme: olumsuz duyguları tanımlamak ve meditasyon, nefes egzersizleri gibi teknikler kullanarak olumsuz duygularla baş etmek

3-    Kapanış ve toparlama: ne yaşandı, öncesi sonrası, uzun dönem ve kısa dönem etkileri üzerine genel bir değerlendirme yapmak stresle başa çıkmada olumlu bir teknik olarak öneriliyor

4-    Sözel gelişim: yaşanılanı dile dökmek, geleceği nasıl etkiledi, önceliklerinizi nasıl değiştirdi gibi soruları cevaplamak

5-    Hizmet: travmatik deneyimlerden etkilenen başka kişilere yardımcı olmak, gönüllü aktivitelerde bulunmak da psikolojik büyümeye yardımcı olabilecek öneriler arasında.

Ancak travma sonrası büyümeye ilişkin yapılan çalışmalar farklı sonuçlar verebiliyor. Bazı çalışmalar özellikle erken yaşlarda yaşanan olumsuz deneyimleri daha negatif bir duygudurumla ilişkilendirirken bazı çalışmalar da deneyime açıklık ve dışadönüklükte bir artma olduğu bulgusuna ulaşıyor. Dolayısıyla bu konunun üzerinde tartışmalar ve çalışmalar devam etmektedir. Her ne kadar travma sonrası büyüme zorlayarak gerçekleştirilmese de, önerilen yöntemler denemeye değer!

Kaynaklar:

Tedeschi, R. G. (2021, August 31). Growth after trauma. Harvard Business Review. https://hbr.org/2020/07/growth-after-trauma#:~:text=Although%20posttraumatic%20growth%20often%20happens,%2C%20narrative%20development%2C%20and%20service.

Jayawickreme, E., Infurna, F. J., Alajak, K., Blackie, L. E. R., Chopik, W. J., Chung, J. K., Dorfman, A., Fleeson, W., Forgeard, M., Frazier, P. A., Furr, R. M., Grossmann, I., Heller, A. S., Laceulle, O. M., Lucas, R. E., Luhmann, M., Luong, G., Meijer, L., McLean, K. C., . . . Zonneveld, R. (2020). Post‐traumatic growth as positive personality change: Challenges, opportunities, and recommendations. Journal of Personality, 89(1), 145–165. https://doi.org/10.1111/jopy.12591

Post-Traumatic Growth. (n.d.). PsychologyToday. https://www.psychologytoday.com/intl/basics/post-traumatic-growth

Collier, L. (n.d.). Growth after trauma. https://www.apa.org. https://www.apa.org/monitor/2016/11/growth-trauma#:~:text=Post%2Dtraumatic%20growth%20(PTG),often%20see%20positive%20growth%20afterward.